کتاب در رویای بابل اثر ریچارد براتیگان Richard Brautigan نویسنده و شاعر معاصر آمریکایی است. از او ۹ رمان، یک مجموعه داستان و چندین دفتر شعر منتشر شده‌ است. رمان صید قزل‌آلا در آمریکا اولین و شناخته‌شده‌ترین اثر اوست و کتاب در رویای بابل را نیز از موفق‌ترین و ماندگاترین آثار او می‌دانند. ریچارد براتیگان با تفنگ شکاری خودکشی کرد.

رمان صید قزل‌الا در آمریکا هم مانند رمان در رویای بابل با ترجمه پیام یزدانجو از سوی نشر چشمه منتشر شده است.

در قسمتی از پشت جلد کتاب درباره رمان چنین آمده است:

رمانی در نهایت جذابیت، که حاصل تجربیات اعجاب‌انگیز نویسنده در عرصه‌ی خلاقیت ادبی است. این اثری همتا و حتی فراتر از صید قزل‌الا در آمریکا است که سنت‌شکنی ادبی را در آمیزه‌ای از ژانرهای سنتی (داستان کارآگاهی و رمان علمی – تخیلی) به نمایش می‌گذارد: براتیگان در بهترین براتیگان‌بازی‌اش.

در ابتدای رمان در رویای بابل نیز آمده است:

به گمانم من
از جمله به این دلیل
هرگز کارآگاه خصوصی قابل نشدم
که بیش از حد
در رویای بابل بودم.

[ مطلب مرتبط: رمان تابوت‌های دست‌ساز ]

کتاب در رویای بابل

داستان این کتاب درباره یک کارآگاه خصوصی است که وضعیت زندگی بسیار بدی دارد، بازار کارش کساد است، اجاره خانه‌اش را نمی‌تواند بدهد، منشی‌اش را مرخص کرده است و حتی ماشین خود را فروخته است. کارآگاه داستان ما حتی پول ندارد که برای هفت‌تیر خود گلوله بخرد.

زندگی او سراسر رنج و بدبختی است اما در این میان خبرهای خوب هم در زندگی او وجود دارد. مثل خبر خوبی که جملات ابتدایی کتاب با آن آغاز می‌شود و یک شروع خواندنی تقدیم خواننده می‌کند:

کارآگاه ما یک آدم شکست‌خورده است ولی هنوز تسلیم نشده و فکر می‌کند می‌تواند ادامه دهد و از عهده زندگی بربیاد. اما او با پولی که از دوستانش قرض می‌گیرد زندگی خودش را به‌سختی جلو می‌برد. حتی از همسایه‌های خود هم همه‌چیز قرض می‌گیرد و به قول خودش:

از در و همسایه هم اصلا نمی‌توانستم یک تکه صابون یا یک دانه تیغ قرض کنم چون، از شیر مرغ تا جان آدمی‌زاد، دیگر چیزی نمانده بود که من از آن‌ها قرض نکرده باشم. گلوم هم که می‌برید یک چسب زخم هم به‌ام قرض نمی‌دادند. (کتاب در رویای بابل – صفحه ۱۱۰)

اما کارآگاه داستان ما می‌توانست موفق باشد به شرطی که در رویای بابل گرفتار نمیشد. حتی می‌توانست وارد نیروی پلیس شود و یک پلیس لایق از آب دربیاید. اما همیشه در موقعیت‌های مهم زندگی‌اش غرق در رویای بابل می‌شود و وقتی هم در این رویاها غرق شد با علاقه آن را دنبال می‌کند چرا که او قهرمان بابل است. بابل یک سرزمین رویایی است که در آن، کارآگاه شکست‌خورده ما در آنجا یک همه‌فن حریف و ناجی است. در کنار داستان کتاب، داستان بابل نیز شرح داده می‌شود.

شرایط زندگی قهرمان بابل در دنیای واقعی همین‌طور سخت پیش می‌رود تا اینکه یک مشتری پیدا می‌شود و…

[ مطلب مرتبط: رمان اتحادیه ابلهان – نشر چشمه ]

درباره کتاب در رویای بابل

این رمان علاوه بر داستان جذابی که دارد، بسیار خوش‌خوان است و به شکل ساده‌ای هم نوشته شده است. طنز سیاه موجود در کتاب خواندنی است و می‌تواند هر خواننده‌ای را راضی کند.

کتاب جامعه آن زمان آمریکا را نیز نقد می‌کند. جامعه‌ای که درست نقطه مقابل شهر رویایی بابل است. شخصیت اصلی کتاب از هر طرف در دنیای واقعی گرفتار است و تنها پناه او بابل است. دوستانش و تقریبا هرکسی که با او در ارتباط است پول یا چیزی که به او قرض داده‌اند می‌خواهند و فکر می‌کنند او بالاخره عرضه انجام دادن یک کار را دارد و اگر بخواهد می‌تواند شروع به کار کند و قرض آن‌ها را نیز پرداخت کند. پول برای همه شخصیت‌های رمان مهم است و هیچ‌کس از پول خود و قرض خود غافل نیست.

حتی مادر کارآگاه هم فکر می‌کند او باید شغل کارآگاه خصوصی را رها کند و یک شغل آبرومندانه پیدا کند. تبدیل شود به یک آدم حسابی و مثل یک پسر خوب، هشتصد دلاری را که قرض گرفته به مادرش پس بدهد. در این جامعه پول‌پرست که براتیگان توصیف می‌کند، جامعه‌ای که در آن حتی پلیس را هم می‌توان خرید، قهرمان داستان چه جایی بهتر از بابل می‌تواند پیدا کند؟ آیا او خوشبخت نیست که می‌تواند ساعت‌ها در رویای بابل غرق شود؟

نکته‌ای که وجود دارد این است که رویای بابل همیشه مانع پیشرفت در دنیای واقعی است. در همه اتفاقات مهم زندگی قهرمان داستان رویای بابل کار را خراب کرده است. مثلا او می‌توانست پلیس شود ولی چون غرق در رویای بابل می‌شود ۲۰ سوال آخر آزمون را خالی می‌گذارد و نمی‌تواند پلیس شود. بودن در رویای بابل لذت‌بخش است ولی برای همیشه نمی‌توان در رویا بود و نهایتا کارآگاه خصوصی ما باید بیدار شود و به زندگی بپردازد. و می‌توان رویای بابل را مشابه رویای آمریکایی دانست. چیزی که براساس این رمان در دنیای واقعی مانع همه‌چیز است.

ریچارد براتیگان در این رمان با استفاده از زبان طنز موضوعات زیادی را مورد تمسخر و نقد قرار داده است و من شخصاً، هنگام مطالعه آن مدام به یاد رمان عامه‌پسند از بوکفسکی می‌افتادم. پیشنهاد می‌کنم حتما این کتاب خوش‌خوان را مطالعه کنید.

جملاتی از متن رمان در رویای بابل

اوه اوه! داشتم از پله‌ها پایین می‌آمدم بروم آپارتمان خودم، که بنا کردم به رویای بابل را دیدن. خیلی مهم بود که حالا که اوضاع داشت رو به راه می‌شد، رویای بابل را نبینم. اگر دوباره مشغول بابل می‌شدم ساعت‌ها بدون آن‌که بفهمم اسیرم می‌کرد. (کتاب در رویای بابل – صفحه ۲۰)

زندگی بالا و پایین دارد. و حالا زندگی‌ام افتاده بود توی سربالایی. سرازیری برام فقط سرازیری قبر بود. (کتاب در رویای بابل – صفحه ۲۶)

از وقتی رفته بودم بیرون، آپارتمان پرکثافت نمورم هیچ تغییری نکرده بود. عجب دخمه‌ی افتضاحی… یا عیسا مسیح، چه‌طور می‌توانستم این‌جوری زندگی کنم؟ بفهمی نفهمی ترسناک بود. از روی خرت‌وپرت‌های مجهول‌الهویه‌ی کف اتاق رد شدم. عمد داشتم به آن‌ها توجه نکنم. اصلا نمی‌خواستم بدانم چه هستند و چه نیستند. از نگاه کردن به تخت‌خواب‌ام هم طفره می‌رفتم. (کتاب در رویای بابل – صفحه ۱۰۹)

ماشینی هم می‌خواستم تا بتوانم بدون سابیده شدن کف کفش‌هام، توی شهر گشت بزنم. کارآگاه خصوصی‌ای که پیاده خیابان‌ها را گز کند یا سوار اتوبوس‌های بی‌کلاس شود یک‌جای کارش می‌لنگد. (کتاب در رویای بابل – صفحه ۱۵۰)

صحنه‌های تعقیب‌وگریز زیادی توی فیلم‌ها دیده بودم اما خودم هیچ‌وقت درگیرش نشده بودم. با چیزی که توی فیلم‌ها دیده بودم زمین تا آسمان فرق داشت. (کتاب در رویای بابل – صفحه ۲۰۷)

[ مطلب مرتبط: کتاب ابله – نشر چشمه ]

مشخصات کتاب

• عنوان: در رویای بابل
• نویسنده: ریچارد براتیگان
• ترجمه: پیام یزدانجو
• انتشارات: چشمه
• تعداد صفحات: ۲۳۸
• قیمت چاپ نهم – زمستان ۱۳۹۶: ۲۰۰۰۰ تومان

👤 نویسنده مطلب: سروش فتحی

نظر شما در مورد رمان در رویای بابل چیست؟ لطفا اگر این کتاب را خوانده‌اید، حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید. از میان آثار براتیگان کدام‌ کتاب‌ها را مطالعه کرده‌اید؟

» معرفی چند رمان خوب دیگر:

1. رمان زوربای یونانی
2. رمان مروارید
3. رمان گور به گور

کتاب در جستجوی شانگری‌لا شرح پنج سال از زندگی نویسنده در هند و سفرهای وی است که از سال ۲۰۱۲ و از منطقه کشمیر و دره اسپیتی در هند شروع و در نهایت به نپال ختم می‌شود. شانگری‌لا واژه‌ای سانسکریت و به معنای سرزمین آرامش و سکوت است. در بسیاری از افسانه‌ها و متون مذهبیِ مردم هیمالیا از شانگری‌لا یاد شده؛ شهری که برای دفاع از مردمش در برابر حمله‌ی اهریمن، برای همیشه در گوشه‌ای از هیمالیا از نظرها پنهان شده است.

گرچه شاید شانگری‌لا شهری افسانه‌ای باشد، اما آن قدر شواهد و مدارک وسوسه انگیز مبنی بر وجود آن در دست بود که در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ میلادی، آلمان و آمریکا گروه‌های تحقیقاتی و اکتشافی خود را مأمورِ یافتن آن و دستیابی به دانش، اسرار و منابع بی‌پایانش کردند. پس از پایان جنگ جهانی دوم، هیپی‌ها و جوانان اروپایی و آمریکایی در جستجوی شانگری‌لا رهسپار هیمالیا شدند؛ این بار اما برای یافتن آرامش، سکوت و صلح.

در قسمتی از پشت جلد کتاب آمده است:

[ لینک: چای نعنا – سفرنامه ]

در جستجوی شانگری‌لا

نویسنده به عنوان اولین ایرانی که به این مناطق سفر کرده و چند سالی هم برای تحصیل در هند اقامت داشته است، در این سفرنامه تلاش کرده علاوه بر جستجو برای یافتن آثار و نشانه‌های فرهنگ و ادبیات تمدن ایران در این مناطق، دید عمیقی از زندگی، باور، فرهنگ و محیط مردمان محلی به دست بیاورد.

شانگری‌لا به معنای جایی برای آرامش و سکوت تعریف شده است و نویسنده در پیشگفتار مناطقی را که بیشترین احتمال یافتن شانگری‌لا در آنها وجود دارد، معرفی کرده و سپس روایتش را در سه فصل بیان می‌کند.

هدف نویسنده از این سفرها رسیدن به مناطق بکر و دور افتاده است به خوبی توانسته تصویری جذاب را از زندگی و فرهنگ مردمان این سرزمین‌ها، توصیف آرامش این مناطق و همچنین سختی‌هایی که لازمه هر سفری است، ارائه کند. یکی از ویژگی‌های جالب این کتاب، تنوع عکس‌های آن است که علی‌رغم سیاه و سفید بودن تعدادی از آن‌ها، مطالعه این سفرنامه را جذاب‌تر می‌کند.

مطالعه این سفرنامه علاوه بر جذابیتش برای خواننده معمولی، برای کسی که می‌خواهد به این مناطق سفر بکند، تا حدی راهنمای خوبی است.

[ لینک: جملاتی از کتاب‌های معروف ]

جملاتی از متن کتاب در جستجوی شانگری‌لا

منطقه کشمیر به داشتن صنایع دستی، سنگ‌های زینتی و پارچه‌هایش معروف است. تقریباً در تمام هند، کشمیری‌ها سهم بزرگی از بازار صنایع دستی، پارچه‌های دستباف، گل دوزی‌های زیبا، کیف، کفش و وسایل چرمی و سنگ‌های زینتی دارند. به گونه‌ای که امکان ندارد در بازارهای صنایع دستی، کشمیری‌ها حضور نداشته باشند. (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۴۶)

شهر سرینگر نیز مانند دیگر شهرهای هند رشد سریعی را تجربه می‌کند و مثل بسیاری از شهرهای هند که قدیم و جدید دارند، دارای دو بخش قدیمی و جدید است. حتماً در گردش‌های شهری‌تان از قسمت‌های قدیمی بازدید کنید. روح زندگی، آدم‌های ناب و اصیل و خرده فرهنگ‌های محلی را بیشتر در این مناطق می‌توانید پیدا کنید و اگر عکاس هم هستید که دیگر بازدید از این مکان‌ها از اوجب واجبات است. در اینجا می‌توانید معماری سنتی کشمیر و سرینگر را که شامل ساختمان‌های چوبی چند طبقه به همراه بالکن‌ها و تزئینات کنگره دارشان است، ببینید. (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۵۴)

رانندگی در یکی از خشک‌ترین و مرتفع‌ترین نقاط جهان تجربه‌ای متفاوت است. ممکن است صدها کیلومتر را طی کنید، بدون آنکه به آدمیزادی بر بخورید، تنها شمایید و کوه‌ها و بیابان و هرازگاهی یک صومعه‌یِ بودایی دورافتاده روی کوه یا تپه‌ای! اینجا همه چیز را فراموش می‌کنید؛ تنها جاده است و کوه و سکوت. (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۶۴)

در بسیاری از شهرها و روستاهای هند استفاده از یخچال برای نگهداری مواد غذایی چندان رایج نیست و ترجیح بر آن است که مواد غذایی تازه مصرف شود. غذا نقش و جایگاه مهمی در فرهنگ هند دارد، تا آنجا که وقتی دو نفر به هم می‌رسند، به جای پرسیدن حال و احوال یکدیگر در اولین جمله می‌گویند: غذا خورده‌ای؟ پرسیدن از غذا در این فرهنگ، همان احوال پرسیِ فرهنگ ماست! (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۱۰۲)

اغلب مردم نپال همچون مردم هند در باورهای مذهبی خود تا حد زیادی دچار گونه‌ای خرافه هستند که تبدیل به خرده فرهنگ شده است. برای مثال، یکی از اولین چیزهایی که در هند و نپال توجه آدم را جلب می‌کند، طلسم‌هایی است که از ترکیب لیموترش، فلفل‌های سبز و قرمز، صدف و میوه‌ی درخت کاج درست شده و با نخ به هم زنجیر شده‌اند و برای دور کردن ارواح شرّ و نیروهای منفی در خانه، ماشین یا محل کار آویزان شده‌اند. (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۱۲۷)

مدتی که از اقامت‌تان در نپال بگذرد، متوجه می‌شوید که بیشتر وقت‌ها با سه قیمت مختلف برای کالاها و خدمات مواجه می‌شوید! قیمت اول که ارزان‌ترین است، برای نپالی هاست؛ قیمت دوم کمی گران‌تر و به هندی‌ها اختصاص دارد و قیمت سوم که خیلی گران‌تر است مخصوص گردشگران خارجی است! (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۱۳۲)

هیمالیا برای افراد گوناگون معانی گوناگون دارد؛ برای عده‌ای مقصدی برای تعطیلات تابستانی است؛ جایی که می‌توان عکس‌های فوق‌العاده گرفت و از مکان‌های متفاوت بازدید کرد. برای عده‌ای دیگر مکانی برای ورزش و هیجان و ماجراجویی است و برای دسته سوم، مکان رسیدن به رستگاری و بخشایش گناهان است. (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۱۴۹)

هر چند نپال از ارزانترین گزینه‌های سفر در جهان است، اما باید بدانید که در مناطق کوهستانی و سخت گذر همه چیز ارزان نیست. در مناطق کوهستانی نپال تنها محل اقامت ارزان است و سایر چیزها نسبت به سایر مناطق گران‌تر است، به ویژه غذا، سوخت و حمل و نقل. در زمستان ارتباط این مناطق با دیگر نقاط کشور تقریباً قطع می‌شود و در تابستان هم دسترسی به اینجا دشوار است. (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۱۵۵)

زندگی یک سفر است. گروهی برای استراحت کردن سفر می‌کنند، بعضی برای کشف افق‌های جدید، برخی برای فرار از شرایط موجود و عده‌ای هم سفر می‌کنند تا از زندگی فرار نکنند. به هر کدام از این دسته‌ها که تعلق داشته باشید، سفر برایتان مفید است. سفر کردن چیزهای زیادی را در زندگی تغییر می‌دهد. همیشه در سفر باشید. از رویاهایتان دست نکشید. (کتاب در جستجوی شانگری‌لا – صفحه ۱۸۳)

مشخصات کتاب

• عنوان: در جستجوی شانگری‌لا
• نویسنده: مهدی فاضل بیگی
• انتشارات: مثلث
• تعداد صفحات: ۱۹۲
• قیمت چاپ اول: ۲۳۰۰۰ تومان

👤 نویسنده مطلب: حورا رستمی

نظر شما در مورد سفرنامه در جستجوی شانگری‌لا چیست؟ لطفا اگر این کتاب را خوانده‌اید حتما نظرات ارزشمند خود را با ما در میان بگذارید.

» معرفی چند مطلب دیگر:

1. پیشنهاد کتاب برای مطالعه
2. معرفی رمان‌های عاشقانه
3. معرفی کتاب‌های خواندنی